Περίπατοι στη φύση:  Ορεινά μονοπάτια *

Το Τ.Ε.Ι Μεσολογγίου, πιστεύοντας στην ήπια και με σεβασμό στην παράδοση, τουριστική ανάπτυξη και ανάδειξη της φυσικής μας κληρονομιάς, επιχείρησε την αξιοποίηση τεσσάρων μονοπατιών – παλιών αρτηριών που συνέδεαν τα χωριά και τους διάσπαρτους μικρούς οικισμούς μεταξύ τους. Η χρονική περίοδος της αρχικής κατασκευής τους χάνεται μέσα στους προ Χριστού αιώνες.
Στα μονοπάτια δόθηκαν ονόματα αρχαίων προγόνων μας που αποδεδειγμένα έζησαν και έδρασαν στην αρχαία Αιτωλία. Η περιοχή της ορεινής Ναυπάκτιας (Αρχαία Αποδοτία) είναι διάσπαρτη από ευρήματα της προϊστορικής και ελληνιστικής περιόδου που υποδηλώνουν την ύπαρξη αρχαίων οικισμών.
Συγκεκριμένα, εκτός της Άνω Χώρας, έχουν βρεθεί αρχαία στα χωριά Ελατού, Αμπελακιώτισσα, Κρυονέρια, Τερψιθέα, Χόμορη, Ελευθέριανη και Κυδωνιά δηλαδή σχεδόν σε όλα. Επίσης πρέπει να αναφερθεί ότι ουσιαστικά ανασκαφές δεν έχουν γίνει και τα περισσότερα ευρήματα είναι είτε επιφανειακά ή ήλθαν στο φως από διανοίξεις δρόμων και τυχαίες εκσκαφές.
Μέσα από ένα δίκτυο μονοπατιών, οι οικισμοί αυτοί επικοινωνούσαν αφ’ ενός μεταξύ τους και με τις πόλεις που βρίσκονται κυρίως στα παράλια και αφ’ ετέρου με το Θέρμο που ήταν το θρησκευτικό και διοικητικό κέντρο αποφάσεων της Αιτωλικής Συμπολιτείας.
Μολονότι δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε την ακριβή ηλικία των συγκεκριμένων μονοπατιών είναι βέβαιο, όπως υποδηλώνουν τα ευρήματα, ότι η περιοχή κατοικείται τουλάχιστον από το 2500 π.χ. και ότι η μορφολογία του εδάφους δεν έχει διαφοροποιηθεί σε βαθμό τέτοιο που να οδηγεί στην εκ νέου χάραξη των μονοπατιών, τα οποία κατά κανόνα ακολουθούν την συντομότερη εφικτή διαδρομή μεταξύ δύο σημείων.
Επίσης, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι όπως προκύπτει από την βιβλιογραφία έχουν επισημανθεί περίπου οι διαδρομές που έκαναν οι αρχαίοι διασχίζοντας οριζόντια ή κάθετα την περιοχή της Αιτωλίας. Ο βασικός δρόμος που ένωνε τις πρωτεύουσες (Πλευρώνα, Καλυδώνα) ξεκινούσε από το σημερινό Ευηνοχώρι, ακολουθούσε την δεξιά όχθη του Ευήνου και περίπου στο ύψος του Πόρου πέρναγε απέναντι και έφθανε στο Στράνωμα. Από κει, μέσω των στενών του Αχλαδόκαστρου, στη συμβολή των ποταμών Ευήνου και Κότσαλου, ανέβαινε προς Περίστα, Αγιο Δημήτριο ή Αράχωβα με διακλαδώσεις προς τα γειτονικά χωριά.


Τα μονοπάτια που διανοίχθηκαν είναι :
Ηρακλή, (Άνω Χώρα – Αμπελακιώτισσα, 3 ώρες)
Αταλάντης, (Άνω Χώρα – Κρυομέρια, 4 ώρες και 15 λεπτά)
Δηιάνειρας, (Άνω Χώρα – Πόδος, 3 ώρες)
Οινέα, (Άνω Χώρα – Κάτω Χώρα, 1 ώρα και 45 λεπτά)

Όλα τα μονοπάτια ξεκινούν από τον κεντρικό δρόμο του χωριού.

(Περπατώντας προς το γήπεδο θα συναντήστε τρεις πινακίδες με χάρτη, αναλυτική περιγραφή και χρόνους διαδρομών σε αργό περπάτημα).

1. Το μονοπάτι της Αταλάντης (διαδρομή ΑΝΩ ΧΩΡΑ - ΚΡΥΟΝΕΡΙΑ)

Περπατήστε μια πανέμορφη διαδρομή μέσα από το παλιό και ξεχασμένο μονοπάτι που ένωνε τα Κρυονέρια με την Άνω και Κάτω Χώρα. Βαδίστε στα χνάρια των προγόνων μας και ταυτόχρονα θαυμάστε την μοναδική θέα που θα συναντήσετε. Το μονοπάτι είναι σηματοδοτημένο με γκρι και μπλε σήματα.
Η διαδρομή για τα Κρυονέρια ή την Κάτω Χώρα ξεκινάει ακριβώς πίσω από την πινακίδα με τον χάρτη, δίπλα στα μπακάλικα των αδερφών Χαραλάμπου και Μήτσου Καπορδέλη. Τα μαγαζιά αυτά πρωτοάνοιξαν στα τέλη του 1800 και κάποτε υπήρξαν κέντρο τροφοδοσίας όχι μόνο της Άνω Χώρας, αλλά και όλων των γύρω χωριών.
Θα κατηφορίσετε μέσα από το χωριό μέχρι το σημείο Α όπου υπάρχει ένα ξύλινο γεφυράκι (συνολικός χρόνος 40 λεπτά). Στο κάτω μέρος του χωριού το μονοπάτι έχει πρόσφατα ασφαλτοστρωθεί και καταλήγει στον δρόμο που οδηγεί στην Κάτω Χώρα. Στα δεξιά του δρόμου υπάρχουν σημάδια για να κατέβετε περίπου ευθεία, να γλυτώσετε τις κορδέλες και να περπατήσετε μέσα στο δάσος. Σε περίπου 50 βήματα από το γεφυράκι το μονοπάτι διακλαδώνεται, εάν στρίψετε δεξιά και ακολουθήσετε τα μπλε σημάδια θα καταλήξετε στην Εκκλησία της Κάτω Χώρας. Για τα Κρυονέρια θα ακολουθήσετε τα γκρι σημάδια σε δυτική κατεύθυνση. Θα περπατήσετε μια πανέμορφη διαδρομή λίγο ψηλότερα από το ποταμάκι που κατεβαίνει στα αριστερά σας μέχρι το σημείο Β. Εκεί υπάρχει ένα ξέφωτο και μπορείτε να θαυμάσετε την εξαίρετη θέα. Φαίνεται η Άνω Χώρα και όλο το φαράγγι του Κάκκαβου μέχρι την Αμπελακιώτισσα.
Η περιοχή γύρω από το ξέφωτο λέγεται ¨Τείχι¨ και έχουν βρεθεί αρχαία ευρήματα. Μάλλον υπήρχε κάποιο αρχαίο οχυρό λόγω της στρατηγικής θέσης του σημείου. Διακρίνονται και σήμερα ορισμένοι ογκόλιθοι λαξεμένοι και τοποθετημένοι έτσι ωσάν αποτελούσαν την βάση κάποιου αρχαίου τείχους. (Χρόνος από το ξύλινο γεφύρι: 1 ώρα). Θα συνεχίσετε στην ίδια κατεύθυνση και αφού περάσετε το εκκλησάκι της Αγίας Άννης θα καταλήξετε σε έναν εγκαταλελειμμένο οικισμό (Μαγγάνες). Μετά τα σπίτια θα συνεχίσετε ελαφρώς κατηφορικά προς το ποτάμι και αφού περάσετε δυο λίγο επικίνδυνες σάρες θα το διαβείτε, (ξέφωτο – ποτάμι: 30 λεπτά) και θα αρχίσετε να ανηφορίζετε προς τον Άγιο Δημήτριο. (Από το ποτάμι μέχρι τον Άγιο Δημήτριο ανηφόρα για 45 λεπτά σημείο Γ). Στον Άγιο Δημήτριο θα δείτε τα ερείπια μιας βυζαντινής εκκλησίας και ένα παλιό εκκλησάκι που στέκεται όρθιο αλλά έχει σκαφτεί από ζώα και αρχαιοκάπηλους. Δίπλα υπάρχει η νεώτερη εκκλησία. Εδώ έχουν βρεθεί και διάφορα αρχαία ευρήματα μεταξύ των οποίων και μια επιγραφή. Στον Άγιο Δημήτριο, μόλις βγείτε στον δρόμο, θα στρίψετε δεξιά και θα το βρείτε στα αριστερά σας, 100 βήματα πιο κάτω.
Από εκεί, θα ανηφορίσετε και, πηγαίνοντας λίγο πιο κάτω από την κορυφογραμμή, θα συναντήστε ένα μικρό διάσελο και θα περάσετε από την άλλη πλευρά του βουνού. Εκεί βρίσκεται το εικονοστάσι του Αγίου Αθανασίου, και, αν περπατήσετε λίγο προς την κορυφή, θα βρείτε τα ερείπια της εκκλησίας (Άγιος Δημήτριος – εικονοστάσι: 1 ώρα). Από εδώ η διαδρομή συνεχίζει κατηφορικά και σε 15 περίπου λεπτά θα συναντήστε τον δρόμο που πηγαίνει προς τα Κρυονέρια. (Συνολική διαδρομή 4 ώρες και 15 λεπτά αργό περπάτημα).

Η ιστορία τους

Ο Οινέας βασιλιάς της Πλευρώνας, είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την ιστορία της Αιτωλίας και από τους πιο συχνά αναφερόμενους από τους αρχαίους συγγραφείς, απογόνους του Αιτωλού. Έχει συνδέσει το όνομά του με την ανακάλυψη της Αμπέλου, το κυνήγι του Καλυδωνίου κάπρου και πολλούς άλλους μύθους.
Τα πιο γνωστά παιδιά του Οινέα ήταν ο Μελέαγρος (έλαβε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία), ο Τυδέας (ένας από τους 7 επί Θήβας) και η Δηιάνειρα. Η Δηιάνειρα παντρεύτηκε τον Ηρακλή και απέκτησε τον Υλο. Ο Ηρακλής με την Δηιάνειρα και τον γιό τους όταν έφυγαν από την Καλυδώνα που ζούσαν και ακολουθώντας περίπου το μονοπάτι που προαναφέραμε ανέβηκαν τον Εύηνο από τη δεξιά όχθη, πέρασαν σε κάποιο σημείο απέναντι (όπως αναφέρει ο γνωστός μύθος με τον Κένταυρο Νέσσο) και κατευθύνθηκαν μέσω ορεινής Ναυπακτίας προς Τίρυνθα. Για να καταλήξει αργότερα ο Ηρακλής στην αποθέωσή του στο όρος Οίτη βορειοανατολικά της Άνω Χώρας.
Η Ατάλαντη ήταν μια νεαρά παρθένα που διακρίθηκε στο κυνήγι του Καλυδωνίου κάπρου και έγινε η αιτία να πεθάνει ο Μελέαγρος.

* Σημείωση:
Οι πηγές αυτές προέρχονται από σχετική μελέτη του κ. Λεωνίδα Πούντζα, καθηγητή του Τ.Ε.Ι. Μεσολογγίου

http://www.anohora.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: